Pierwsza kąpiel noworodka - rozwiewamy wszelkie wątpliwości i odpowiadamy na pytania!

Moment pierwszej kąpieli dziecka może okazać się bardzo stresującym przeżyciem dla świeżo upieczonych rodziców. W ich głowach rodzi się zwykle wiele pytań dotyczących m.in. właściwej temperatury wody, dogodnej pory czy potrzebnych akcesoriów. Nie bez znaczenia jest również dobór odpowiednich kosmetyków do kąpieli dla niemowląt, których delikatna i cienka skóra narażona jest na powstanie podrażnień. Warto więc zastosować się do kilku prostych zasad, aby wyzbyć się wszelkich obaw i zadbać o prawidłową pielęgnację malucha. A zatem: o czym należy pamiętać w trakcie pierwszej kąpieli?

Kiedy pierwsza kąpiel noworodka?

Wielu rodziców wychodzi z założenia, że pierwsza kąpiel noworodka w domu powinna odbywać się zaraz po powrocie ze szpitala. Tymczasem nic nie stoi na przeszkodzie, aby wstrzymać się z tego typu pielęgnacją nawet 2 do 3 dni od chwili przyjazdu. Zwłaszcza że noworodek jest przemywany przez położoną zaraz po porodzie. 

Opóźniając nieco moment pierwszej kąpieli dziecka w domu, pozwalamy maleństwu oswoić się z nowym otoczeniem, dzięki czemu będzie ono znacznie spokojniejsze. Zmiana środowiska, a następnie wszelkie czynności związane z pielęgnacją (m.in. rozbieranie, przenoszenie do wanienki i kontakt z wodą) mogą bowiem wywołać w nim duży niepokój. Dodatkowo wstrzymując się nieco z pierwszą kąpielą, mamy pewność, że dojdzie do wchłonięcia mazi płodowej, które znajduje się na ciele noworodka. Stanowi ona bowiem naturalną ochronę przed patogenami. 

Wątpliwości pojawiają się również w kwestii tego, jaka pora dnia okaże się najlepsza w przypadku pierwszej kąpieli noworodka w domu. Co prawda, nie istnieją w odniesieniu tego sztywne zalecenia, niemniej warto dokonać tego po karmieniu w godzinach wieczornych, gdy dziecko będzie bardziej wyciszone i śpiące. Oczywiście, zanim przystąpimy do rozpoczęcia pierwszej kąpieli, powinniśmy odczekać około 30 min od chwili podania pokarmu. W późniejszych miesiącach wieczorne mycie będzie ułatwiać szybkie zasypianie, dzięki czemu młode mamy znajdą więcej czasu na własną pielęgnację (polecamy w tej kwestii zapoznać się z naszym artykułem: Kosmetyki w ciąży – czego możesz używać?). 

Jak kąpać noworodka?

Kąpiel noworodka może okazać się dużym wyzwaniem dla świeżo upieczonych rodziców, którzy bardzo często obawiają się, że przez brak doświadczenia mogą nieświadomie wyrządzić krzywdę maluchowi. Jeśli będą jednak pamiętać o kilku prostych zasadach, z czasem ta czynność stanie się przyjemna zarówno dla nich, jak i samego dziecka. Przed przystąpieniem do kąpieli noworodka, należy jednak przygotować wszystkie niezbędne akcesoria. Na liście produktów powinny się znaleźć:

• Duży, dobrze chłonący wilgoć ręcznik z kapturem – do osuszenia skóry i otulenia malucha, tak aby nie doszło do gwałtownego wychłodzenia po wyjęciu z wanienki. 

• Waciki lub gaziki – do przemycia oczu przed kąpielą noworodka.

• Kosmetyki do mycia noworodka – specjalnie przystosowane do potrzeb najmłodszych dzieci żele i płyny do mycia. Warto, aby ich receptura oparta była na naturalnych i bezpiecznych składnikach, które odpowiednio nawilżą i natłuszczą skórę malucha. Dodatkowo, aby uniknąć powstania podrażnień, należy wybierać preparaty przeznaczone do wieku dziecka.

• Miękka szczotka lub grzebień – tylko, jeśli maluch urodził się z gęstymi włosami. 

• Naturalna oliwka dla noworodków – przyda się po kąpieli w celu nawilżenia suchej i łuszczącej się skóry, która pojawia się m.in. w miejscach zgięcia kolan i łokci. Emolienty sprawdzają się doskonale w przeciwdziałaniu podrażnień, dzięki utrzymaniu właściwej bariery lipidowej. Co więcej, oliwka okaże się skutecznym rozwiązaniem w przypadku młodych mam, które borykają się ze zmianami skórnymi po okresie ciąży (Więcej na ten temat piszemy w artykule: Rozstępy w ciąży – jak zapobiegać?).

• Czyste ubranka do przebrania i pieluszkę.

Po przygotowaniu niezbędnych akcesoriów, możemy przenieść malucha do specjalnej wanienki. Jedno z najczęstszych pytań rodziców brzmi: jak trzymać noworodka w trakcie kąpieli? Wystarczy prawą dłoń położyć pod pośladkami malucha, a za pomocą przedramienia drugiej ręki podtrzymywać główkę i kark. Po włożeniu dziecka do wanienki, należy delikatnie wysunąć prawą dłoń, która posłuży nam do obmywania skóry dziecka. W trakcie kilku pierwszych kąpieli warto poprosić o asystowanie zaufaną osobę. Po pierwsze poczujemy się pewniej, co przełoży się na prawidłowe trzymanie noworodka w trakcie kąpieli. Po drugie, druga z osób może początkowo pomóc w obmywaniu dziecka (gdy przez wzgląd na jego wilgotną skórę wolimy jeszcze nie wysuwać prawej dłoni). 

Wiele wątpliwości budzi również wybór odpowiednich kosmetyków do mycia noworodka. Prawidłowa pielęgnacja dziecka powinna opierać się na preparatach, które są dostosowane do potrzeb skóry w tym okresie życia, a tym samym zapobiegają jej wysuszeniu (więcej na temat właściwego nawilżenia piszemy w artykule: Oliwka dla dzieci – co musisz o niej wiedzieć?). Dodatkowo powinny łagodzić podrażnienia oraz wspomagać proces regeneracji naskórka. 

Doskonałym wyborem jest żel do mycia dla noworodka, który za sprawą swojej sprawdzonej receptury, może być stosowany już od pierwszego dnia życia. Z uwagi na to, że maluch nie ma jeszcze odpowiednio ukształtowanej bariery hydrolipidowej, warto aby w składzie preparatu znalazł się np. olej jojoba. Wpłynie korzystnie nie tylko na jej wzmocnienie, ale dodatkowo sprawdzi się idealnie w pielęgnacji wrażliwej skóry dziecka. Poza preparatami do mycia, w wyprawce musi znaleźć się również odpowiedni krem do twarzy dla noworodków. Powinien on odpowiednio nawilżać, a także chronić przed ewentualnymi podrażnieniami.

Wybierając kosmetyki do kąpieli niemowlaka, powinniśmy zwrócić uwagę nie tylko na ich skład, ale i na sposób aplikacji. Doskonałym rozwiązaniem są dozowniki z pompką, gdyż ułatwiają one nakładanie preparatu. To szczególnie ważne, gdy decydujemy się na kąpiel noworodka bez asysty drugiej osoby. Wówczas tego typu forma aplikacji wpływa nie tylko na nasz komfort, ale i bezpieczeństwo malucha. 

Co ile kąpać noworodka?

Kolejną ważną kwestią są zalecenia co do tego, jak często kąpać noworodka. W początkowych tygodniach życia nie musimy robić tego codziennie, gdyż dziecko tak bardzo się nie brudzi, a częste przemywanie mogłoby doprowadzić do wysuszenia skóry. Zwykle przyjmuje się, aby kąpiel noworodka odbywała się 2-3 razy w tygodniu. Oczywiście nie dotyczy to codziennego przemywania twarzy czy rączek malucha, a także miejsc, do których przylega pieluszka. W przypadku nieco starszych dzieci kąpiele mogą stać się codziennym rytuałem pielęgnacyjnym, który pozwoli się im wyciszyć oraz przygotować do snu. To częściowo stanowi odpowiedź na pytanie, kiedy kąpać noworodka: rano czy wieczorem. Wybierając porę, musimy przede wszystkim pamiętać, aby po zakończeniu pielęgnacji nie wychodzić z niemowlakiem z domu. W efekcie większość rodziców decyduje się przystąpić do kąpieli wieczorem. 

W jakiej wodzie kąpać noworodka?

Innym źródłem wątpliwości może być temperatura wody do kąpieli dla noworodka. Nie powinna być ona ani zbyt ciepła, ani zbyt chłodna. Warto, aby rodzice byli wyposażeni w odpowiedni termometr, choć równie znaną metodą jest sprawdzenie wody poprzez zanurzenie łokcia lub nadgarstka. Ważne jednak, aby nie robić tego za pomocą dłoni, której skóra jest znacznie mniej wrażliwa na ciepło. A zatem: ile stopni powinna mieć woda do kąpieli noworodka? Jej temperatura powinna wynosić między 35 a 37 stopniami, natomiast dbając o komfort termiczny dziecka, warto również zadbać o właściwą temperaturę powietrza w pomieszczeniu (około 22-25 stopni).

Jak kąpać noworodka, żeby nie płakał?

Głośny płacz noworodka przy kąpieli jest bardzo często źródłem ogromnego stresu u świeżo upieczonych rodziców. Istnieje jednak kilka skutecznych sposobów, aby dziecko poczuło się w trakcie tej nowej sytuacji bezpiecznie, a tym samym znacznie spokojniejsze. Jak wykąpać noworodka, żeby nie płakało? 

Przede wszystkim należy zanurzać malucha stopniowo, zaczynając od stóp oraz uważając, aby nie zmoczyć gojącego się pępka. Dodatkowo wybrany żel lub płyn do kąpieli dla noworodków powinien mieć delikatną formułę, która nie będzie podrażniać skóry i powodować łzawienia. Dobrym rozwiązaniem w trakcie pierwszej kąpieli jest owinięcie dziecka w tetrową pieluszkę, a następnie umieszczenie malucha w wanience. W efekcie będzie mu nieco cieplej, a tym samym stanie się znacznie spokojniejszy.