Witaminy z grupy B. Dlaczego są tak ważne dla kondycji skóry?

Spośród innych związków chemicznych obecnych w organizmie, witaminy z grupy B wyróżnia to, że zazwyczaj niedobór jednej z nich niejako z automatu prowadzi do deficytów kolejnych. Można je zatem traktować jako swego rodzaju kostki domina: gdy runie jedna, inne idą w ślad za nią.

Głównym zadaniem witamin z grupy B jest zapewnienie odpowiednich warunków do funkcjonowania ludzkiego układu nerwowego. W dużym stopniu odpowiadają także za procesy zachodzące w komórkach, przede wszystkim we krwi (wytwarzanie erytrocytów).

Oznacza to, że deficyt lub nadmiar w organizmie tych witamin będzie negatywnie odbijał się m.in. na naszej zdolności do koncentracji, powodował anemię lub też skutkował pogorszonym oddychaniem komórkowym, będącym jedną z przyczyn zajadów czy trądziku.

Witaminy z grupy B: poznaj je bliżej!

Gdy wiemy już, za co z grubsza odpowiadają witaminy z grupy B, możemy przyjrzeć się im z bliska. Pod lupę weźmiemy najważniejszych 5 spośród 13 witamin z tej grupy, które w dużym stopniu wpływają również na wygląd i kondycję naszej skóry.

Witamina B3

Znana również pod nazwą niacyny lub witaminy PP, odpowiada m.in. za prawidłową syntezę insuliny i hormonów płciowych. Bierze również udział w produkcji erytrocytów oraz odpowiada za wygląd nabłonka, przez co jej regularna suplementacja ujędrnia skórę i wzmacnia naturalną barierę ochronną naskórka. Witamina B3 pomaga także w spalaniu i przetwarzaniu tłuszczów, białek i węglowodanów.

Jej niedobory mogą skutkować osłabieniem mięśni, uczuciem zmęczenia (również psychicznego) lub przyczyniać się do nadmiernego złuszczenia skóry poprzez zmniejszenie odporności na zimno. Z drugiej strony nadmiar witaminy B3 powoduje szereg dolegliwości dermatologicznych, takich jak m.in. wypryski, wysypki, suchość skóry lub tzw. rogowacenie ciemne.

Witamina B5

Pod tą nazwą kryje się kwas pantotenowy, obecny w wielu kosmetykach w formie D-Panthenolu. Związek ten przede wszystkim nawilża skórę, przyspieszając gojenie ran oraz poprawiając kondycję warstwy lipidowej naskórka. Z tego względu najczęściej stosuje się go w kosmetykach przeznaczonych do pielęgnacji skóry zniszczonej. Na witaminę B5 natkniemy się również, analizując składy preparatów anti-age — od wielu lat pozostaje ona filarem skuteczności tego typu kosmetyków.

Niedobór witaminy B5 często ma związek z kondycją skóry: może pojawić się przesuszenie, pieczenie, a nawet wypadanie włosów. Ponadto zbyt niska ilość tego związku w organizmie spowalnia gojenie się ran, wskutek czego niedobory witaminy B5 objawiają się też pękaniem kącików ust. Jako że nadmiar kwasu pantotenowego nie jest toksyczny dla organizmu, nie występują dodatkowe dolegliwości w przypadku przyjęcia jego wysokich dawek.

Witamina B6

Witamina B6 to tak naprawdę 6 różnych związków chemicznych będących pochodnymi pirydyny (pirydoksyna, pirydoksal itd.) Odpowiadają za m.in. przemianę aminokwasów, tworzenie hormonów i enzymów, a także zwiększają ogólną odporność organizmu. Z tego względu zapewnienie zwiększonej suplementacji tej witaminy jest polecane np. w okresie napięcia przedmiesiączkowego.

Niedobór witaminy B6 rozpoznamy przede wszystkim po apatii, zmęczeniu i związanych z nimi bezsennością. Ponadto skóra może zareagować zwiększonym łojotokiem, a w jamie ustnej pojawia się podrażnienie. Z kolei nadmiar witaminy B6 może się skończyć groźną dla układu nerwowego neuropatią; takie stany pojawiają się jednak dość rzadko.

Witamina B9

Ta witamina to nic innego, jak doskonale znany kwas foliowy. W czym jest zawarta witamina B9? Znajdziemy ją przede wszystkim w liściach warzyw, m.in. w szpinaku, kapuście czy brukselce). Jego główną rolą jest proces reprodukcji komórek — z tego powodu odpowiednia suplementacja tego związku jest tak istotna w trakcie ciąży. Oprócz tego kwas foliowy chroni organizm przed toksynami, zapewniając prawidłowe funkcjonowanie wątroby, żołądka i jelit.

Deficyt kwasu foliowego najłatwiej rozpoznać po ogólnym zmęczeniu, ospałości i problemach z koncentracją. Mogą się także pojawić zmniejszony apetyt, stany zapalne jamy ustnej lub nawet przedwczesne siwienie. W przypadku zbyt dużej dawki witaminy B9 objawy są podobne, co w przypadku witaminy B3: wysypki, alergie skórne, a także zaburzenia jelitowe.

Witamina B12

Witamina B12 odgrywa ważną rolę podczas wytwarzania czerwonych ciałek krwi (erytrocytów). Ta witamina jest również niezbędna do pełnej syntezy kwasu pirogronowego, pomagając przy tym wchłaniać kwas foliowy - poprawia to procesy metabolizmu wewnątrzkomórkowego. Witamina B12 bierze także udział w produkcji jednego z najważniejszych neuroprzekaźników - serotoniny.

Ze względu na swoje występowanie w rybach, jajkach i produktach mięsnych, popularny jest pogląd, że na niedobory witaminy B12 najbardziej narażeni są weganie. To jednak mit, bowiem niedobory tego związku mogą wystąpić również u osób regularnie jedzących mięso (przede wszystkim w podeszłym wieku, nadużywających alkoholu lub często stosujących leki z aspiryną). Nadmiar witaminy B12, podobnie jak w przypadku witaminy B5, nie jest toksyczny dla organizmu, toteż przy podwyższonych dawkach dodatkowe dolegliwości raczej nie występują.

Kosmetyki z witaminami z grupy B: na trądzik i na zajady

Wymienione wyżej witaminy możemy znaleźć nie tylko w pożywieniu czy suplementach, ale też w składzie specjalistycznych kosmetyków. Najczęściej wykorzystuje się tzw. kompleks witamin, zawierający wszystkie lub precyzyjnie dobrane związki. Oprócz zaprezentowanej przez nas „piątki”, często znajdziemy w nim dodatkowo witaminę B7, która wykazuje intensywne działanie antyłojotokowe.

Kosmetyki z witaminami B to przede wszystkim preparaty przeznaczone do cery tłustej, mieszanej lub trądzikowej. Ze względu na poprawę procesów oddychania komórkowego, po stosowanie tego typu preparatów poprawia koloryt skóry, łagodzi stany zapalne i zmniejsza liczbę wyprysków. Kompleks witamin z grupy B może również ograniczać łuszczenie skóry i zajady - obydwie te dolegliwości mają podobne źródło. Z tego powodu stosowanie ich może przynieść szczególnie dobre skutki zwłaszcza w trakcie chłodniejszych miesięcy.

Źródła witamin z grupy B: naturalne suplementy

Witaminy grupy B bez trudu znajdziemy również w… sklepach spożywczych. Najwięcej tych związków mają przede wszystkim mało przetworzone produkty roślinne, takie jak m.in. warzywa strączkowe i liściaste, orzechy włoskie czy też ziarna (kasza jaglana i gryczana, płatki owsiane, pestki dyni i nasiona słonecznika). Oprócz tego witaminy z grupy B znajdziemy również w rybach, jajkach i czerwonym mięsie (np. w wątróbce) — weganie mogą z powodzeniem zastąpić te produkty soją. Pamiętajmy przy tym, że dodatkowe suplementy w postaci tabletek powinny być stosowane tylko w przypadku poważnych niedoborów poszczególnych witamin.